NETYKIETA to kodeks postępowania w Internecie (czyli ogólnie mówiąc zasady opisujące dobre zachowanie w Internecie).
Korzystając z Internetu pamiętaj o pewnych zasadach i zwyczajach panujących w Sieci. Zalecenia te nie zostały wymyślone przez urząd czy inną instytucję, lecz przez samych użytkowników Internetu. Netykieta powstała po to, aby uświadomić nowych użytkowników Internetu, że swoim działaniem mogą nawet nieświadomie zaszkodzić innym.
Ponieważ z Internetu korzysta wiele osób, szanuj pozostałych użytkowników i pamiętaj, że internetowa „wolność” nie oznacza, iż możesz czynić na co masz ochotę. Nie jesteś też użytkownikiem anonimowym i jeżeli złamiesz prawo, łatwo będzie można ustalić Twoje personalia.
Stosowanie się do założeń NETYKIETY jest kwestią indywidualną, jednak z czasem przekonamy się, że znając zasady sieciowe będziemy inaczej postrzegani w internetowym społeczeństwie.
Dostawca usług internetowych, administrator lub osoba do tego uprawniona może zwrócić Ci uwagę jeśli będziesz próbował łamać pewne ustalenia lub nawet może zablokować dostęp do internetu lub pewnych usług.
Netykieta nie została oficjalnie spisana w ściśle określonych punktach (możemy spotkać dość obszerne opisy, np. Arlene H. Rinaldi Florida Atlantic University wrzesień 1992 ). Na początku wspominaliśmy, że są to zwykle wskazówki, które mają zwrócić uwagę na najczęściej popełniane błędy mniej doświadczonych internautów. Nie oznacza to, że „starzy wyjadacze” zawsze się do nich stosują. Czasem też łamią netykietę i to zupełnie świadomie.
Staraj się przestrzegać poniższych zasad i zwracaj uwagę innym, gdy chcą je łamać:
@ Nie zapomnij o słowach „proszę”, „dziękuję”, „przepraszam” mają magiczną moc zawsze i wszędzie.
@ Zadbaj o bezpieczeństwo przechowywanych danych zarówno swoich jak i powierzonych Ci przez inne osoby. Upewnij się, że Twoje hasła, kontakty, adresy, numery pin i numery kart są dobrze zabezpieczone. Prywatne informacje przechowuj w chronionym miejscu. Nie publikuj nigdzie listów innych osób. Dla własnego bezpieczeństwa, regularnie archiwizuj swoje dane.
@ Przywłaszczanie cudzej pracy jest niedopuszczalne. Uważaj, aby nie popełnić plagiatu, przestrzegaj umów i licencji zakupionych programów. Rozpowszechnianie nielegalnych programów jest przestępstwem narusza prawa autorskie. Rozsyłanie wirusów również jest karygodne. Jeżeli powołujesz się na cudze informacje, zawsze podawaj źródło tych danych.
@ Szukając odpowiedzi na nurtujące Cię pytanie, zanim je zadasz, sprawdź w sieci znane Ci miejsca (grupy dyskusyjne, strony WWW i pliki FAQ), czy ktoś wcześniej nie miał podobnego lub wręcz identycznego problemu. Najprawdopodobniej znajdziesz tam już gotową odpowiedź.
@ Pamiętaj!!! Przed wysłaniem lub opublikowaniem jakiejkolwiek informacji w Internecie zastanów się jakie mogą być tego konsekwencje. Jeśli wyślemy list, nie będziemy mogli już go zawrócić. Opublikowana treść na grupach dyskusyjnych, będzie czytana przez wiele osób i dostępna przez długi okres. Prywatna strona WWW będzie ogólnodostępna, twoje słowa i poglądy być może dotrą do sporej ilości użytkowników sieci, również Twoich znajomych i krewnych. Jeśli Twoje działania nie zostaną przemyślane mogą mieć bardzo daleko idące konsekwencje, dlatego zawsze dwa razy pomyśl zanim coś zrobisz i wyślesz do sieci Internet.
@ Gdy odpowiadasz na email, odpowiedź wstawiaj na samym dole, po tekście na który odpowiadasz, a nie jak czyni większość osób u góry.
@ Staraj się uszanować poglądy innych Internautów. Nie wszyscy będą podzielali Twoje zdanie. Odpowiednio dobieraj słowa, bo bardzo łatwo możesz kogoś urazić. Wspomóż się emotami:) które pozwolą zrozumieć odbiorcy Twoje intencje. Bądź wyrozumiały i panuj nad emocjami. Czasem lepiej coś przemilczeć niż niepotrzebnie wdawać się w nic nie wnoszącą dyskusję. Nie daj się też prowokować. Nie gorączkuj się, gdy ktoś nie odpowiada natychmiast na Twoje listy – może wyjechał na parę dni i nie ma dostępu do sieci:)
@ Zwracaj uwagę na polskie litery. Pomimo tego, że wiele programów pozwala stosować polskie znaki, to są osoby, które nie używają ich w listach elektronicznych. Niektóre programy nie pozwalają poprawnie odczytać polskich znaków, wtedy zamiast tekstu widzimy sporą ilość „krzaków” i list jest zupełnie nieczytelny. Zapytaj się odbiorcy czy chce i może odbierać listy z polskimi znakami. Najczęściej problem ten występuje jeśli prowadzimy korespondencję z osobą posiadającą system i oprogramowanie w innym języku niż polski.
@ Stosowanie DUŻYCH LITER jest nieeleganckie. W Internecie oznaczają one zwykle krzyk, zwiększa się objętość i tekstu jest wtedy mało czytelny. Duże litery służą jedynie do podkreślenia i wyraźnego zaznaczenia fragmentu tekstu.
@ W miejscach gdzie Twoje wiadomości może przeczytać wiele osób(np. grupy dyskusyjne), pisz zwięźle i rzeczowo. Nie cytuj też całych listów poprzedników, a w odpowiedzi umieść tylko te fragmenty, na które się powołujesz. Ważny jest temat listu, bo często właśnie po tematach wyszukuje się informacje.
@ Nie zapomnij umieszczać na dole wysyłanych listów sygnatury(podpisu). Kilka linijek tekstu – imię i nazwisko, stanowisko, adres e-mail, adres Twojej strony WWW, telefon lub dane teleadresowe firmy. Staniesz się bardziej wiarygodny, a odbiorca będzie wiedział od kogo dostał list.
@ Każdy z nas nie lubi jeśli na jego skrzynkę przychodzą niechciane reklamy i oferty. Rozsyłanie wiadomości o takiej treści jednocześnie do wielu użytkowników potocznie nazywane jest spamem. Tak więc pamiętaj i przestrzegaj tej zasady i nie rozsyłaj reklam do użytkowników, którzy nie wyrazili na to zgody. Wysyłając masowe reklamy możesz narazić się na blokadę konta.
@ Zwracaj uwagę na odbierane wiadomości. Znane są przypadki podszywania się pod inną osobę. Jeżeli list wygląda podejrzanie, upewnij się czy ktoś inny nie podał się za Twojego znajomego. Również często zdarzają się żarty wysyłane na pocztę, które nakłaniają nas do rozesłania tej wiadomości dalej. Wysyłając taki list dalej jedynie wprowadzasz spore zamieszanie i generujesz większy ruch w sieci.
@ Jeśli list do Ciebie zawiera błędy gramatyczne i interpunkcyjne odpisując staraj się ich nie wypominać. Dużo osób odpisuje codziennie na bardzo wiele listów. Wówczas mogą się pojawić tego typu błędy. Niektórzy stosują skróty myślowe, więc zdarza się, że znaczenia niektórych słów trzeba się domyślać z kontekstu bo brakuje literek lub są przekręcone.
@ Zawsze odpisuj na listy. Może to być bardzo krótka odpowiedź, ale chodzi o to, aby dać znać, że list do nas dotarł. Nie można ignorować innych internautów, którzy do nas pisali w jakimś celu. Jeżeli nie chcemy odpisywać na listy nie zakładajmy skrzynki pocztowej lub nie podawajmy nikomu swojego adresu e-mail. Ignorowanie może działać w dwie strony, więc przestrzegajcie tej zasady:)